آوای نشاط: رویترز در گزارشی نوشت که کشور پاناما پرچم‌های خود را از 136 کشتی مرتبط با ایران پس گرفته است. اقدامی که صادرات نفت کشور را با چالش مواجه می‌کند. چراکه نفتکش‌های ایرانی با استفاده از پرچم‌های مصلحتی تحریم‌ها را دور می‌زنند.
استفاده از «پرچم‌های مصلحتی» هزینه اداری ثبت کشتی را کاهش می‌دهد و قوانین سخت‌گیرانه اداره کشتی‌ها، از نظر ملیت خدمه و قوانین کاری و بازرگانی تسهیل می‌کند. حال باید دید چنین اقدامی از سوی پاناما چه تاثیری می‌تواند در صادرات نفت ایران داشته باشد؟
صادرات نفت ایران دچار مشکل می‌شود؟
مرتضی بهروزی‌فر، کارشناس انرژی، درباره پس گرفتن پرچم‌های پاناما از نفتکش‌های ایرانی به تجارت‌نیوز گفت: تنها بازار صادراتی نفت ایران، مینی‌رفاینری‌ها (پتروشیمی‌های کوچک) در چین هستند. پتروشیمی‌هایی که وابسته به بازار رسمی نیستند و ارتباط تجاری‌‌‌شان با ایران خطرآفرین نیست.
او ادامه داد: حال با این تصمیم از سوی پاناما به نظر می‌رسد اندک بازار ایران در چین هم از بین برود. چراکه نفتکش‌های ایرانی با استفاده از پرچم‌های پاناما نسبت به صادرات نفت پکن اقدام می‌کردند.
بهروزی‌فر افزود: مقامات ایرانی باید نسبت به وضع موجود چاره‌اندیشی کنند. ادامه چنین شرایطی بخش زیادی از صادرات نفتی ایران را از بازار خارج می‌کند و به‌تبع ارز وارداتی (هر چند محدود) با مشکل مواجه می‌شود. از طرفی آمریکا در تلاش برای بستن مسیر تبادل دلار بین ایران و عراق است.
این کارشناس انرژی تصریح کرد: مجموع این عوامل شرایط مناسبی را برای داخل کشور رقم نمی‌زند و اقتصاد را با مشکلات اساسی مواجه می‌کند. ایران سهم چندانی در بازار نفت جهانی ندارد، بنابراین حذف نفت تاثیری بر بازارهای جهانی ندارد و بهراحتی با سهمیه کشورهای دیگر قابل جبران است. بنابراین برای بهبود شرایط داخلی باید به فکر چاره‌ای بود.
نوسانات ارزی در راه است؟
فردین آقابزرگی، کارشناس بازارهای مالی، نیز درباره تاثیر تصمیم پاناما مبنی بر پس گرفتن پرچم‌های خود از نفتکش‌های ایرانی به تجارت‌نیوز گفت: یکی از متغیرهای اثرگذار بر بازار سرمایه صادرات نفت است. پیش از آنکه ماجرای برجام به صورت کامل کنار گذاشته شود ملاحظاتی درباره صادرات این محصول در نظر گرفته می‌شد که گویا امروز دیگر چنین ملاحظه‌ای وجود ندارد.
وی ادامه داد: تصمیم پاناما، بستن مسیر تبادل دلار بین ایران و عراق و روند رو به افول تعامل تجاری آلمان، ایران و … هزینه مبادلات تجاری ایران را افزایش می‌دهد. به این معنا که کشور برای فراهم کردن کالاهای مورد نیاز خود مجبور به تهیه کالا با قیمت‌های چند برابر گران‌تر می‌شود.
آقابزرگی عنوان کرد: با موضع‌گیری‌های اخیری که نسبت به ایران شکل گرفته است، نه‌تنها کشورهای اروپایی بلکه کشورهای همسایه و آن دسته از کشورهایی که ذخایر ارزی ایران در آن‌‌ها موجود است مانند چین، هند و کره جنوبی به ایران پشت می‌کنند. بنابراین بر خلاف ادعای دولت منابع ارزی در دسترس نیست و راه ورود به آن سخت‌تر دنبال می‌شود.
با توجه به شرایطی که به آن اشاره شد به‌نظر می‌رسد پس گرفتن پرچم‌های پاناما از نفتکش‌های ایرانی و محدودیت صادرات نفت تاتیر چندانی بر بازارهای جهانی نداشته باشد. چراکه اولاً میزان نفت صادرات کشور آنقدری نیست که با حذف آن بازار نفت جهانی دچار چالش شود، در ثانی کشورهایی همچون لیبی و ونزوئلا بهراحتی می‌توانند سهمیه نفت ایران را جایگزین کنند.
بنابراین طبق معمول این مردم هستند که متحمل ضرر می‌شوند چراکه با محدودیت راه‌های دور زدن تحریم‌های نفتی ارزآوری به کشور دچار مشکل می‌شود. هرچند ایران در ازای صادرات محموله‌های نفتی ارزآوری چندانی نداشت، اما چنین تصمیمی از سوی پاناما در کنار محدودیت مبادلات ارزی میان عراق و ایران، تحریم سپاه از سوی اروپا و … می‌تواند بر فضای روانی بازار ارز اثر گذاشته و نوسانات را تشدیدکند.
از سوی دیگر تنها راه خروج از وضعیت فعلی تعامل با عرصه بین‌الملل است که متاسفانه این موضوع نیز مورد غفلت دولتمردان واقع شده است. همانند غفلتی که از زمستان سخت داخلی کردند و درعوض تمام توجه خود را به یخبندان اروپا معطوف کردند!
